وبلاگ
تفاوت باتری یو پی اس و باتری ماشین چیست + کاربردها
تفاوت باتری یو پی اس و باتری ماشین چیست؟ باتری ها در انواع مختلف و برای کاربردهای گوناگون به تولید می رسند. باتری های ماشین در واقع همان باتری هایی هستند که در اتومبیل های مختلف سواری و ماشین های سنگین مانند اتوبوس و کامیون از آن ها استفاده می شود.
جدول مقایسه باتری ماشین و باتری UPS
در این جدول مقایسه‌ای کامل و جامع برای تفاوت‌های باتری ماشین و UPS ارائه شده است. این جدول تمام معیارهای مهم از ساختار تا عملکرد را پوشش می‌دهد:
| ویژگی | باتری ماشین | باتری UPS |
|---|---|---|
| کاربرد اصلی | تأمین جریان زیاد برای استارت موتور و پشتیبانی سیستمهای برقی خودرو | تأمین برق پایدار و مداوم در زمان قطع برق |
| نوع عملکرد | تخلیه کم‌عمق و کوتاهمدت | تخلیه عمیق و طولانی‌مدت |
| ساختار صفحات سربی | صفحات نازک‌تر با سطح بیشتر برای جریان لحظهای بالا | صفحات ضخیمتر برای تحمل تخلیه عمیق |
| نوع جریان خروجی | جریان لحظهای زیاد (High Cranking Amps) | جریان ثابت و یکنواخت برای مدت طولانی |
| فرآیند شارژ | شارژ سریع توسط دینام خودرو هنگام روشن بودن موتور | شارژ آهسته و کنترلشده توسط شارژر UPS |
| چرخه شارژ و تخلیه (Depth of Discharge) | مناسب برای دفعات تخلیه کم و کوتاه | مناسب برای تخلیههای مکرر و عمیق |
| عمر مفید معمولی | حدود ۲ تا ۴ سال | حدود ۳ تا ۵ سال |
| ساختار داخلی | طراحی شده برای توان لحظهای بالا | طراحی شده برای پایداری و دوام در بارهای طولانی |
| تحمل دما | معمولاً نسبت به دمای بالا حساس‌تر است | برای کارکرد در محیط‌های کنترل‌شدهٔ UPS بهینه شده |
| هزینه خرید | معمولاً ارزان‌تر | معمولاً گرانتر بهدلیل ساختار تقویت‌شده |
| وزن | سبک‌تر | سنگین‌تر به علت صفحات سربی ضخیمتر |
| نشتی و ایمنی | امکان نشت اسید در برخی مدل‌ها وجود دارد | عموماً سیلد (بسته) و ایمن‌تر |
| مناسب برای تخلیه کامل؟ | خیر، آسیب‌زا است | بله، برای تخلیه عمیق طراحی شده |
| موارد استفاده رایج | خودروهای سواری، ماشین‌های سنگین | UPS، سیستمهای خورشیدی، تجهیزات اضطراری |
| توانایی حفظ شارژ طولانی‌مدت | ضعیف‌تر، برای استفاده مداوم ساخته نشده | قوی‌تر، برای حالت آماده‌باش مداوم طراحی شده |
تفاوت باتری UPS و باتری ماشین در چیست؟
تفاوت اصلی این دو نوع باتری در ساختار داخلی و نوع کاربرد آن‌هاست.
🎯 هدف استفاده
- باتری UPS: مخصوص تأمین برق پشتیبان در زمان قطع برق طراحی شده و برای شارژ و تخلیه مکرر در حالت آماده‌باش بهینه شده است.
- باتری خودرو: وظیفه تأمین انرژی لازم برای استارت موتور و همچنین تغذیه سیستمهای برقی خودرو هنگام روشن بودن موتور (توسط دینام) را بر عهده دارد.
✅ ساختار و صفحات سربی
- باتری خودرو: دارای صفحات سربی نازک‌تر و با سطح بیشتر است.
- باتری UPS: معمولاً از صفحات سربی ضخیمتر استفاده میکند تا توان تحمل تخلیههای عمیق و طولانی را داشته باشد.
💡 نحوه شارژ و عملکرد
- در خودرو، زمانی که موتور روشن است، دینام هم برق مصرفی را تأمین میکند و هم باتری را با سرعت بیشتری شارژ می‌نماید.
- باتری UPS با شارژرهای مخصوصی کار میکند که آن را دائماً در حالت شارژ نگه میدارند تا در مواقع اضطراری آماده‌به‌کار باشد.
بطور کلی باتری خودرو برای تأمین جریان لحظهای و پرقدرت (استارت) طراحی شده، در حالی که باتری UPS وظیفه ارائه برق پایدار و مداوم در شرایط اضطراری را دارد.
باتری ماشین (باتری استارتی)
این نوع باتری ها مقدار زیادی از جریان را برای مدت زمانی کوتاه صرف راه اندازی موتور می کنند. در واقع هدف از به کارگیری باتری های ماشین این است که در زمان شروع کار موتور آن را روشن کند. این باتری توسط دینام طراحی شده در خودو که نقشی محافظت کننده دارد با سرعت زیاد شارژ می شود. باتری های خودرو به باتری های معلق در مایع نیز معروف هستند و ولتاژی معادل با ۱۲ ولت دارند.
باتری های ماشین از نوع سربی-اسیدی هستند و عملکرد آن ها بر پایه واکنش اسید سولفوریک است. به عبارت دیگر واکنش سولفوریک اسید بر روی صفحات سربی معلق در مایع سبب ایجاد نیروی الکتریکی مورد نیاز می شود.
پیشنهاد میکنیم جهت مشاهده توضیحات و بررسی خرید و قیمت ضایعات باطری ماشین بر روی لینک درج شده کلیک کنید.
باتری UPS (باتری ذخیره انرژی)
همانطور که اشاره شد باتری های یو پی اس می توانند مقدار محدودی از جریان را طی مدت زمانی طولانی در خود ذخیره نموده و انرژی لازم جهت فعالیت مصرف کننده را به شکل پیوسته تامین نمایند. این نوع باتری ها در دو نوع نیکل کادمیوم و سیلد لید اسید به تولید می رسند.
قسمت عمده باتری های یو پی اس از سرب تشکیل شده و به دلیل بالا بودن قیمت سرب جهانی قیمت این نوع باتری ها نیز بالا است و با افزایش و کاهش قیمت سراسری دچار نوسان می شود. در باتری های یو پی اس به دلیل استفاده از نمد و فیبر برای محافظت از باتری امکان نشت اسید و هیدروژن وجود ندارد و این موضوع کیفیت و کارایی باتری های UPS را به میزان زیادی افزایش داده است.
عدم ایجاد نشتی در این باتری ها قابلیت جابجایی طولانی آن ها را فراهم کرده و سبب تسهیل در کاربری این نوع باتری ها شده است. میزان ظرفیت، مقدارآمپر و سطح قیمت باتری های یو پی اس در مقایسه با باتری های ماشین (باتریهای معلق در مایع) بیشتر است. این موضوع حتی در خصوص قیمت باطری ضایعات یو پی اس نیز صدق می کند.
عمر باتری یو پی اس چقدر است؟
عمر مفید باتریهای یو‌پی‌اس معمولاً بین سه تا پنج سال است، اما این مقدار به شرایط مختلفی بستگی دارد. دمای محیط نقش مهمی در طول عمر باتری دارد و قرار گرفتن باتری در دمای خیلی بالا یا خیلی پایین می‌تواند عمر آن را کاهش دهد.
همچنین تعداد دفعاتی که باتری کاملاً تخلیه و دوباره شارژ میشود، بر کیفیت و دوام آن اثر می‌گذارد. نوع باتری نیز اهمیت دارد؛ به‌طور معمول، باتریهای سیلد لید اسید که در بیشتر دستگاه‌های UPS استفاده می‌شوند، همین محدوده عمر را دارند. برای اینکه باتری مدت بیشتری کار کند، رعایت نکات مربوط به نگهداری صحیح ضروری است.
شباهت باتری های ماشین (باتریهای استارتی) با باتری یو پی اس چیست؟
شباهت باتری های ماشین و باتری های یو پی اس را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- هر دو به لحاظ ظاهری و عملکردی از اسید و سرب جهت تامین و تولید انرژی بهره می گیرند.
- هر دو دارای ولتاژی معادل با ۱۲ ولت هستند.
- ولتاژ این دو نوع باتری مشابه یکدیگر است.
تفاوت باتری یو پی اس و باتری ماشین
تفاوت باتری یو پی اس و باتری ماشین به شرح زیر است:
- باتری های ماشین مقدار بسیار زیادی از جریان را برای مدت زمانی کوتاه فراهم می کنند، اما باتریهای یو پی اس مقدار کمی از جریان را در مدت زمانی طولانی و به شکل پیوسته فراهم می نمایند.
- ساختاربندی درونی این دو باتری با یکدیگر متفاوت است و طراحی آن ها بسته به نوع کارکرد و مصرفشان انجام شده است.
- در سیستم های برقی که مجهز به باتری یو پی اس یا باتری خورشیدی هستند جریان DC به جریان الکتریکی AC تبدیل شده و برق مورد نیاز دستگاه مصرف کننده تامین می شود.
- باتری های یو پی اس در قیاس با باتری های خودرو زمان تخلیه بسیار طولانی تری دارند و از نوع باتری های دیپ سایکل به شمار می آیند.
- جریان شارژ باتری UPS و باتری ماشین با هم متفاوت است.
- باتری خودرو در هنگام کارکرد شارژ می شود و چنانچه برای مدتی مورد استفاده قرار نگیرد انرژی موجود در آن کم کم از بین خواهد رفت.
- پلیت های سربی در باتری های ماشین بیشتر و نازک تر هستند تا سطح تماس و میزان واکنش الکترولیت با صفحات الکترود افزایش یابد و این فرایند در نتیجه مقدار جریان فراوانی را در مدت زمانی کوتاه ایجاد می کند. در باتری های یو پی اس، اما پلیت‌های سربی کمتری وجود دارد و در مقابل، حجم الکترولیت در این باتری ها بالا است و همین موضوع باعث می شود که جهت تولید جریان به مقدار کافی، مدت زمان بیشتری برای واکنش شیمیایی صرف شود. در نتیجه باتری یو پی اس میزان مشخصی از جریان را در مدت زمانی بلند تامین می کند.
- قیمت باتری های یو پی اس حتی اگر ظرفیتی مشابه با باتری های خودرو داشته باشند از باتری های ماشین دو تا سه برابر گرانتر هستند.
چرا نمی توانیم از باتری یو پی اس برای خودرو استفاده کنیم؟
یو پی اس را می توان با استفاده از باتری خودرو روشن کرد و با دریافت خروجی ۲۲۰ ولتی برای مدت زمانی کوتاه جریان مورد نیاز برای سیستم مصرف کننده را فراهم نمود، اما چنانچه از باتری ماشین برای یو پی اس استفاده کنید یا از اینورتر برای دریافت خروجی ۲۲۰ ولتی بهره بگیرید، با مرور زمان ولتاژ خروجی کم می شود.
این افت ولتاژ در خروجی باتری و نهایتا در خروجی AC نیز اثر می گذارد. چنانچه یو پی اس از نوع آنلاین باشد، افت ولتاژ سبب ایجاد خطا و قطع شدن آن می شود و در صورتی که یو اس پی از نوع نمونه های نامرغوب و آفلاین باشد نیز این اتفاق باعث ایجاد آسیب در دستگاه مصرف کننده خواهد شد.
همچنین اگر از باتری ماشین به جای یو پی اس استفاده کنید و این باتری را با شارژر مخصوص یو پی اس شارژ نمایید، باتری ماشین بیشتر از حد معین داغ می شود و این موضوع علاوه بر تخریب و آسیب به باتری، عمر مفید آن را کاهش می دهد. همچنین این امر می تواند سبب نشت اسید داخل باتری و آزادسازی گازهای هیدروژن داخل آن شود و تمام این موارد ممکن است باعث انفجار باتری گردند.
پیشنهاد میکنیم جهت مشاهده توضیحات و بررسی خرید و قیمت باطری فرسوده ups بر روی لینک درج شده کلیک کنید.
سخن پایانی
اگر در موارد خاص نیاز به استفاده از باتری ماشین برای سیستم یو پی اس را داشتید، می توانید این کار را انجام دهید اما باید توجه داشته باشید که باتری های خودرو نمی توانند دشارژ شدن های شدید یا استفاده های بلند مدت را تحمل کنند. این عدم تحمل به دلیل استفاده از پلیت های سربی نازک در داخل این باتری ها و همچنین کم بودن مقاومت درونی آن ها است. از این رو استفاده باتری ماشین به جای یو پی اس آن هم در مدت زمان طولانی، سبب ایجاد آسیب در این باتری ها شده و دوام و طول عمرشان را کاهش می دهد.
سوالات متداول
۱. آیا میتوان از باتری ماشین برای UPS استفاده کرد؟
استفاده کوتاهمدت ممکن است امکانپذیر باشد، اما در بلندمدت توصیه نمیشود. زیرا باتری ماشین برای تخلیههای عمیق ساخته نشده و بهسرعت خراب میشود، داغ میکند و حتی احتمال نشت اسید یا انفجار وجود دارد.
۲. آیا میتوان از باتری UPS در خودرو استفاده کرد؟
خیر. باتری UPS برای جریان لحظهای بالا (مثل استارت زدن) ساخته نشده است و نمیتواند موتور خودرو را روشن کند.
۳. عمر باتری UPS چقدر است؟
معمولاً بین ۳ تا ۵ سال، اما عواملی مانند دمای محیط، کیفیت شارژ، نوع باتری و تعداد دفعات تخلیه، این مدت را کم یا زیاد میکند.
۴. عمر باتری ماشین چقدر است؟
به طور معمول ۲ تا ۴ سال، بسته به کیفیت ساخت، شرایط آبوهوایی، سلامت دینام و میزان استفاده از سیستمهای برقی خودرو.
۵. مهمترین تفاوت باتری UPS و باتری ماشین چیست؟
- باتری ماشین برای جریان زیاد و لحظهای (استارت) ساخته شده.
- باتری UPS برای جریان کم اما طولانی و پایدار طراحی شده است.
۶. چرا باتری UPS از باتری ماشین گرانتر است؟
بهدلیل استفاده از صفحات سربی ضخیمتر، ساختار مقاوم برای تخلیه عمیق، و وجود مواد عایق و ایمنسازی بیشتر. همچنین قیمت جهانی سرب روی قیمت UPS تأثیر مستقیم دارد.
۷. باتری UPS چه ولتاژی دارد؟
اغلب باتریهای UPS نیز مانند باتری خودرو ۱۲ ولت هستند، اما ظرفیت آمپرساعت آنها متفاوت است.
۸. آیا باتری UPS دچار نشت اسید میشود؟
خیر. باتریهای UPS معمولاً سیلد (بسته) هستند و به دلیل ساختار جذب اسید، امکان نشت اسید یا گاز به حداقل رسیده است.
۹. باتری ماشین و UPS هر دو سربی–اسیدی هستند؟
بله، هر دو از تکنولوژی سرب–اسید استفاده میکنند، اما ساختار داخلی و نوع صفحات آنها متفاوت است.
۱۰. باتری UPS چطور شارژ میشود؟
توسط شارژرهای مخصوص UPS که باتری را بهصورت آرام، کنترلشده و دائمی شارژ نگه میدارند.
۱۱. اگر باتری ماشین مدت زیادی استفاده نشود چه میشود؟
به‌مرور زمان شارژ خود را از دست می‌دهد و ضعیف میشود، چون برای نگهداری طولانی‌مدت انرژی ساخته نشده است.
۱۲. باتری UPS برای چه دستگاه‌هایی مناسب است؟
یو‌پی‌اس‌های خانگی، سرورها، تجهیزات پزشکی، سیستمهای امنیتی، دستگاه‌های حساس برقی، و همچنین سیستمهای خورشیدی.
۱۳. آیا باتری UPS در برابر دما حساس است؟
بله. دمای بالا یا پایین می‌تواند عمر باتری را کاهش دهد. بهترین دما برای کارکرد آن ۲۰ تا ۲۵ درجه است.
۱۴. آیا ظرفیت باتری UPS بیشتر از باتری ماشین است؟
در بسیاری از مدل‌ها بله. باتریهای UPS معمولاً آمپرساعت بیشتری دارند تا بتوانند مدت بیشتری برق بدهند.
۱۵. کدام نوع باتری ماندگاری شارژ بیشتری دارد؟
باتری UPS. این باتری‌ها برای حالت آماده‌باش طراحی شده‌اند و شارژ را زمان بیشتری حفظ میکنند.